Pierwsze dni kwietnia 1916 r. Trwała I wojna światowa. Jeden z żołnierzy miał na imię Richard. Pozdrawiał i całował swoją dziewczynę. Do rychłego zobaczenia – pisał i przesyłał jej na pamiątkę swoje zdjęcie.
Most łączący miasto z dawną wyspą zamkową niewiele się zmienił w ciągu tych lat.
Specjalność kuchni mazurskiej.
Ech, globalizacja.
1902 rok (widokówka została wysłana w 1093). Regiment dragonów wraca do Ełku po ćwiczeniach. Nadciągają od strony mostu na rzece. Jadą ulicą Główną w kierunku kościoła.
Przyjrzyjmy się detalom tej widokówki.
Pruscy dragoni.
Niestety, mimo że skan widokówki jest bardzo dobry, szczegóły są mało widoczne, ponieważ jakość zdjęcia, które posłużyło do druku, była dość kiepska.
Dzień targowy, o czym świadczą furmanki na ulicy Głównej. Lato, około południa. Słońce rzuca krótkie cienie. Na zbliżeniu widoczna gazowa latarnia.
Pod balkonem nad drzwiami widać szyld. Może kiedyś była tu kawiarnia?
Najwięcej furmanek stoi pod dużą kamienicą, tu bowiem najwięcej cienia.
Kilka dni od ostatniego wpisu spędziłem pracowicie, oprócz zajęć zawodowych zdobywając też informacje do kolejnej noty. Nie mam jeszcze pełnej wiedzy o generale Güntherze i pewnie jej w najbliższym czasie nie zdobędę. Dotarcie do jedynej, jak się wydaje, biografii tego żołnierza, wydanej w Berlinie w latach 30. XX wieku, nie będzie łatwe. Niemniej jednak z informacji rozsianych po różnych dostępnych książkach oraz z internetowej kwerendy zaczyna mi się już wyłaniać jego sylwetka. Na razie więcej pytań niż odpowiedzi, ale nie ma co czekać.
Skąd zainteresowanie generałem Güntherem? Otóż na jednej z prezentowanych niedawno widokówek (tutaj) widać poświęcony mu pomnik. Zacząłem zastanawiać się, czymże ów generał zasłużył się mieszkańcom Ełku, że został w taki właśnie sposób uczczony.
Heinrich Johann von Günther był dowódcą 9. regimentu bośniaków (Bosniaken Regiment). Niektórzy historycy piszą: huzarów, ale to nie do końca prawda, ponieważ ten pułk kawalerii pruskiej w pewnym sensie wyłamywał się z wojskowego porządku. Sformowano go podczas wojny siedmioletniej (1756-1763) chyba na Śląsku. Składał się, jak można sądzić, z zabijaków z różnych austriackich ziem, mogli być w nim Bośniacy, ale też i przedstawiciele wielu innych narodowości, pewnie i Polacy (Prusy walczyły wówczas przeciwko Austrii o Śląsk). Pamiętajmy, że była to połowa XVIII wieku. Dopiero zaczynały rodzić się takie idee jak naród czy świadomość narodowa. Żołnierze w owym czasie byli jeszcze w ogromnej mierze „zawodowcami” z werbunku nie zaś z poboru. Wojaczka była dla nich ryzykownym, lecz również atrakcyjnym sposobem na życie.
Po wojnie siedmioletniej Bosniaken Regiment został ulokowany w Prusach Wschodnich. Najpierw miał główną kwaterę w Gołdapi, rozlokowany był zaś na dość dużym terenie, bo m.in. w Białej Piskiej i Orzyszu, a także na tzw. Małej Litwie, czyli w dzisiejszym rosyjskim obwodzie kaliningradzkim. Dowodził nim w latach 1762-1783 pułkownik (później generał) Daniel Friedrich von Lossow. Postać nietuzinkowa. Przyjaźnił się z królewieckim filozofem Immanuelem Kantem, korespondował z nim. A Kant, który nie opuszczał swego rodzinnego miasta, uczynił tylko jeden wyjątek, wyjeżdżając właśnie do Gołdapi na zaproszenie von Lossowa.
Lossow to tylko dygresja, która jednak świadczy o atmosferze tamtych czasów.
Günther mógł nawet nie znać von Lossowa. Objął dowództwo bośniaków pięć lat po jego śmierci.
Tak wyglądali bośniacy podczas wojny siedmioletniej, czyli prawie 30 lat przed objęciem dowództwa przez Günthera.
Źródło: Knötel, Uniformenkunde
Cdn. (teraz trochę mi brakuje czasu)
Sielanka, prawda?
Gdy szukałem widokówki na pierwszy post w 2009 r., znajdowałem przede wszystkim różne zdjęcia wojenne. Będę je tu także prezentował, ale zaczynam rok od czegoś przyjemnego. To jeden z naprawdę niewielu wizerunków Ełku z lat 50.
Przeglądając zdjęcia, znalazłem foto sprzed roku. Fontanna w zimowej krasie jest wciąż aktualna.
Wracam na ulicę Piłsudskiego, ponieważ w końcu znalazłem swoje zdjęcia. Zaczynamy więc od gmachu urzędowego. Tak wyglądał w maju 2007 roku. Trudno go teraz fotografować w całości, ponieważ zasłaniają go wysokie drzewa.
Ten budynek zwykle mijamy, nie zauważając jego urody. Tymczasem na zdjęciu widać, że jego projektant bardzo się postarał i wyszło mu całkiem, całkiem. Być może nie jest to najpiękniejsza kamieniczka w mieście, ale mieści się chyba w pierwszej dziesiątce.
Dla tych, którzy nie widzą moich życzeń na naszej klasie :)))
A oto jeszcze dwa zdjęcia siedziby władz Ełku. Po czym poznaję, że to lata 60. i 70.? A po tym, że już żaden z autorów nie pokusił się o sfotografowanie całości budynku. Najwyraźniej nie dysponowali odpowiednim sprzętem, czyli wielkoformatowym miechowym aparatem, posługiwali się raczej aparatami małoobrazkowymi. A może również drzewa tak urosły, że nie dało się inaczej. Ja całkiem niedawno miałem podobny kłopot. Właśnie szukam tych swoich zdjęć, ale pod latarnią najciemniej.
a
Ełk i inne fotografie 