Kiedy powstała ulica Gdańska

Wczoraj ktoś szukał takiej informacji w wyszukiwarkach i został odesłany m.in. na strony tego blogu.

Spróbuję odpowiedzieć, choć dokładnej daty zapewne nie da się ustalić. Nie wiem, czy zachowały się jakieś stare mapy geodezyjne Ełku z przełomu wieków XIX i XX. Może takie dokumenty (lub inne pozwalające dokładniej określić datę) istnieją w Archiwum Państwowym w Ełku czy w Olsztynie.

Część miasta przy obecnej ulicy Mickiewicza zaczęła powstawać na pewno po roku 1871, po zjednoczeniu Niemiec, kiedy to Ełk zaczął się rozwijać gospodarczo i w związku z tym zaczął się rozbudowywać w kierunku dworca kolejowego, który powstał trzy lata wcześniej. Sądzę, że najpierw powstała część miasta między Bahnhofstrasse a Neuestrasse, czyli obecnymi ulicami Armii Krajowej i Mickiewicza, nieco później między Bahnhofstrasse a Yorckstrasse (obecna Kościuszki).

Ulica Gdańska została moim zdaniem wytyczona jako droga dojazdowa do rzeźni, która powstała w 1907 r. — taka data widnieje na chorągiewce na wieży budynku. Sama ulica musiała powstać dwa-trzy lata wcześniej w związku z budową rzeźni.

Tak ełcka rzeźnia wyglądała niedługo po wybudowaniu.

A oto dwa zdjęcia, które zrobiłem w tym roku.

Brama

Przyglądając się widokówce na duzym powiększeniu, zauważyłem pewien szczegół — bramę, ponoć bardzo charakterystyczną dla mazurskiego budownictwa. Wjazd na podwórko między dwiema kamienicami ozdabiano czymś w rodzaju łuku.

W dzieciństwie, nie pamiętam już, czy jako uczeń podstawówki, czy liceum, brałem udział w konkursie wiedzy o Ełku organizowanym przez miejską bibliotekę. Oprócz czytania książek, a właściwie jedynej wtedy monografii miasta „Ełk. Z dziejów miasta i powiatu”, braliśmy udział w wycieczkach z przewodniczką. Do dziś pamiętam z tych wycieczek dwie rzeczy: że większość kamienic w Ełku została zbudowana w stylu eklektycznym i że takie właśnie bramy to element charakterystyczny w tutejszym budownictwie. Pani pokazywała nam to na przykładzie tej właśnie, widniejącej na zdjęciu z 1903 r. bramy. Pamiętam zresztą, jak ją kilka lat po naszej wycieczce zburzono.

Bramę widać wyraźnie po prawej stronie.

Powiększyłem jeszcze ten fragment, lecz zrobił się już mało czytelny.